toinetinghana.reismee.nl

Laatste dag in Akatsi

Ja vandaag is de dag van veel nog even regelen en afscheid nemen. Na het ontbijt gaan we op pad met mijn rugzak vol met weg geef spulletjes die ik nog heb. Ik heb nog wat mutsjes over die Gerdien Rooymans breide, en twee truitjes van Annie Jansen,die ga ik vandaag uitdelen. In het begin ben ik altijd wat zuinig want als ze eenmaal weten dat ik iets uit te delen heb is dat als een lopend vuurtje rond. Als het dan op zou zijn voor dat ik weg ga dan weet ik niet hoe ik dat moet verantwoorden. beter iets over de laatste dag als tekort. We hebben met Sammy de Chieff afgesproken om 9.00 uur bij het ziekenhuis te zijn. Als we daar aankomen is er wel al een pick-up van de assambly(gemeente) die legezuurstof flessen gaat ruilen in Tema tegen volle. Even later stopt er een tweede auto van de aasembly, daar stapt Sammy uit. We hebben een gesprek met dokter Kwasi. We hebben het over de bouw van het ziekenhuis, dat het er goed uitziet en dat Akatsi er trots op is. De dokter verteld dat ze geen geld hebben in het ziekenhuis, de ziekenfonds heeft al maanden niets uitgekeerd aan ze. Sammy luisterd aandachtig naar de dokter en beloofd dat hij er wat druk achter gaat zetten. Dan hebben we het over het mortuarium die in aanbouw is,. De dokter en ik leggen uit dat als dat gebouw nu als eerste klaar zou zijn dat het ziekenhuis dan daar in ieder geval wat inkomsten uit kan opnemen en gebruiken. Ook nu beloofd Sammy extra druk uit te oefenen om te stimuleren het mortuarium het eerste af te bouwen. Hij snapt het helemaal. Mensen betalen nu eenmaal veel geld om de begrafenis uit te stellen en te houden als zij dat willen, als hun het uitkomt. Ik wil ook 1 rechte lijn contact met de dokter via de mail en we wisselen ons email adres uit. We bedanken de dokter hartelijk voor zijn tijd, hij heeft het druk want ik denk dat in de wachtkamer al zo`n 40 mensen zaten te wachten. Dan gaan we naar Father Paul, daar zouden we tussen 9.00 en 10.00 uur zijn. Met hem hebben we het over de vorderingen in de bouw, dat ziet hij ook wel want hij woont langs de school. De kerk staat naast de school. Hij zegt dat hij me zondag niet in de kerk heeft gezien. Nee we hadden een relaxdag Father. Jammer zegt hij want de Bisschop was er ook, hij had ons graag kennis laten maken met hem. Nou we zien hem wel als we de school gaan openen zeg ik. Dan zal hij zeker aanwezig zijn. We zeggen ook tegen hem dat we alle prijzen weten van wat er nog gedaan moet worden en dat felix alles daarvan op papier heeft. Als er iets is dan altijd contact met Felix. Nou dan kunnen we weer verder, we lopen naar de kleermaker, die de broek klaar zou hebben? maar hij is er weer niet, net als gisteren. We zeggen dat hij toch echt de broek vanmiddag klaar moet hebben omdat we morgenvroeg weggaan. het meisje dat bij hem werkt zal hem dadelijk gaan bellen, we moeten om 12.00 uur maar terug komen. Oke, ik zag wel dat hij in ieder geval wel al iets eraan gedaan heeft, er liggen stukjes stof die over zijn. Ik hoop maar dat hij hem afkrijgt anders heb ik niks. Hans gaat het dorp in en ik achterop een motor naar het ziekenhuis. Daar zeg ik maar meteen bij binnenkomst dat het de laatste dag is, dan kunnen ze er alvast aan wennen. Ze schrikken ervan, nu al..? Ja de maand is om, ik moet volgende week in nederland weer aan het werk. Ik doe een rondje over de afdeling, en kom in het kamertje waar baby`s gewassen worden. Daar is Brigit een baby aan het wassen en er ligt er een in een bedje. Het is een tweeling die vannacht is geboren, twee meisjes, mooi..! Ik ga nog wat foto`s maken, van het gebouw, spullen die er staan en natuurlijk ook de verloskundigen en verpleegsters. Het lijkt vrij rustig te zijn, ik ga nu ook bij de zwangere moeder op controle foto`s maken en afscheid nemen en op de kinder afdeling. Dan is de batterij leeg van mijn fototoestel en kan ik er geen meer maken. Jammer maar toch ook fijn, want anders blijf ik er mee aan de gang en beleef ik de dag anders als door mijn eigen ogen. Op de kraam afdeling is men bezig om een keizersnede voor te bereiden. ik dacht gisteren dat ik de laatste gehad had maar kan vandaag ook nog mee. De mevrouw heeft last van hoge bloeddruk en de ontsluiting schiet niet op. het is de hoogste tijd om in te grijpen volgens de dokter. Als de vrouw uiteindelijk op de operatie tafel ligt en moet gaan verzitten voor de ruggeprik, breken de vliezen. We zien dat er ontlasting van de baby in zit, dat betekend dat we moeten opschieten, het heeft het waarschijnlijk benauwd daar in de buik. maar er is nog een ander probleem, de vrouw heeft een te laag hb gehalte, het is 6,4. Er.moet bloed voor haar klaar liggen dat ze na de operatie toegedient moet krijgen. Maar dat bloed is er nog niet, iemand van de familie moet het doneren, die persoon, met dezelfde bloedgroep,zijn ze halen. Als het telefoontje van het laboratorium komt dat het bloed er is gaan ze beginnen. de ruggeprik word gezet en de dokter gaat zijn handen wassen en word aangekleed. Alles is in gereedheid gebracht, zoals uitzuig apparaat, voor het geval de baby het moeilijk heeft na de bavalling. het is nog een heel karwei om de baby eruit te krijgen, ze zit goed vast, er word flink getrokken en geduwd en dan eindelijk daar komt het hoofdje en ook de rest, de baby maakt een klein gilletje na enkele seconden. Het word vlug door deverloskundige opgevangen en goed gedroogd en daarbij flink gewreven over buik en rug. Af en toe komt er een huiltje maar nog niet zoals het zou moeten. het uitzuig apparaat word gebruikt, een van d eoperatiekamer assistentes duwt dat slangetjeom en om in de neusgaatjes en na een keer of 4 a 5 inhet keeltje. Ja hoor er word best wat slijm uitgezogen en het babytje gaat flink huilen nu. Het weegt3100 gram het is een meisje. De verloskundige laat het aan de dokter en annastesiste zien en meld hierbij wat het is , hoe laat het geboren werd, 12.43, ook de moeder krijgt te ziendat ze een meisje heeft gekregen en dan gaan wij met de baby naar de afdeling.Daar aangekomen is Hans er al om te gaan lunchen. Ik zougraag een foto van dit gehad hebbenen die kan hij nu mooi maken met zijn telefoon. heb ik toch nog een mooie foto van deze laatste dag. De baby krijgt zijn vitamine K en word in een bedje gelegd wat we op de gang bij de zusterspost zetten totdat de moeder er is. Erkomt al familie aan, diekomende placenta halen, die nemen ze hier mee naar huis. Het is een zusje van d emoeder, ze vraagt wat het is geworden, een meisje zeggen we, en ze danst van blijdschap door de verloskamer. man man wat is ze blij, ze wilde graag een meisje en dat heeft ze nu een gekregen. Ze bedankt God hiervoor en danst verder... Ik ga dan eerstmaar eens wat eten want ik heb me toch trek in iets, ik voelde me in de operatiekamer al even niet lekker,van d ehonger en dorst. We ziten als gewoon onder de boom lekker op een bankje te genieten van een oliebol en wat drinken. We hebben weer buurt genoeg. Francis,ook een chauffeur vertelde gisteren al dat het ebola t/shirt voor mij klaar ligt binnen. Een dikke verpleegster heeft het. Die komt het inderdaad brengen, die dikke verpleegster blijkt zijn zus te zijn. Ik ben blij met het shirt en doe het in mijn tas. Hans gaat weer naar huis, rusten en ik ga naar binnen. het babytje van zo net heeft honger en ik vraag of ik het wat dextrose mag geven, het moet nog wel even wachten op de moeder, voordat ze kan drinken. Ik maak een spuitje klaar en laat de baby het lekker opzuigen uit de spuit. De zus en de schoonmoeder staan erbij te kijken, heel blij. De moeder is dan inmiddels ook weer op de afdeling en wordovergetildvan de brancard in eigen bed. De baby zet ik bij haar neer zodat ze die kan bewonderen. Ze kijkt er blij naar maar ze is nog wat suf en heeft het koud en ze heeft pijn. Na de overdracht neem ik de tas met mutsjes en geef ik iedereen die nuhier op de kraam afdeling ligt een mutsje, ook diegene die nog niet bevallen zijn, zoals de moeder die een tweeling maar waarschijnlijk een drieling gata krijgen over enkele weken. Ze krijgt nu vandaag een zak bloed bij en mag daarna naar huis. Als er problemen zijn komt ze weer terug. Ik zeg ze dat ik weer naar huis ga en ze misschien volgende keer zal zien, maar niet herkennen. Dan is het onderhand bijna half vier, ik ga afscheid nemen vanhet personeel, doe een rondje in het ziekenhuis met afscheid nemen en ga naar Blue Skies, waar Hans al zit te wachten. We drinken een drankje en gaan op weg naar Felix zijn moeder. daar moet ik ook nog ietsafgeven, had ik eerder al een t/shirt gegeven maar die was te klein. Ze was teleurgesteld ik heb eigenlijk nognooit ietsmee gebracht wat haar past, maar nu heb ik iets wat wel gaat passen. We weten wel waar Felix woont maar het is een heel gekriebel om dara te komen. We komen langs d etimmerman die voor ons werkt en vragen aan hem of hij de weg weet, hij loopt mee met ons. Hij laat zo zijn schaaf liggen wara hij mee bezig was en loopt mee, niks word er afgesloten alles blijft liggen zoals het is. er is ook niemand aan het werk verder, zoals wij dat kunnen zien. Het is een stukje lopen over een slechte zandweg, vanwege de hevigeregens de afgelopen tjd is er veel zand weg gespoeld. De timmerman krijgt wat geld voor het mee lopen en wij gaan even bij de moeder van felix op bezoek. Ze is heel blij met wat ze krijgt, en bedankt ons hartelijk. Ik vraag wara hara man is, ik weet dat hij wat ziek is en wil hem toch even graag goede dag zeggen. maar hij is zich aan het wassen. Nou dan de volgende keer.Felix zijnvrouw Agusta is nog niet thuis van haar werk, maar ik zet toch even een mooie plastieke tas van vlisco bij ze binnen in huis. Lilian de oudste dochter laat me binnen. Dan lopen we weer terug naar huis. Als we dan nog even voor het eten buiten ziten komt een nieuw personeelslid, blijkt later, bij ons zitten. Hij stelt zich voor, Zacharias heet hij, hij is de nieuwe general manager. Samen met de al aanwezige manager Erik gaan ze nu de zaak hier runnen. De vrouw van overleden eigenaar Stanley, Pearl, blijft ook in de zaak samen met een van de zonen van Stanley. Zacharias komt eens kijken wat wij van het hotel vinden en hoe wij het verblijf hier beleven, of we klachten hebben. Nou we vertellen wel even dat ik 3 weken geleden al door gegeven heb dat ik geen warm water heb en dat de kraan van de wasbak heel los zat, die heeft Hans inmiddels gemaakt.We vertellenhem dat we hier al meer dan 10 jaar komen, telkens ongeveer een maand. Hij kan het niet geloven. al 10 jaar! We weten best goed hoe Stanley was en hoe hij met dingen omging. We zouden het fijn vinden als dat door kon gaan. Hij was oa heel zuinig op alles wat hij had zoals zijn auto. Ook zorgde hij dat de vogels niets te kort kwamen, elke morgen gaf hij ze rijst en de binnenplaats zag er altijd netjes uit. Nu begint er onkruid te groeien, ook door de vele regen, dat moet nodig gewied worden, dit zou Stanley niet mooi gevonden hebben.Ik zeg dat dat kleine dingen zijn die doorgang zouden moeten vinden. Ik heb dat bu deze tijd gedaan in naam van hem, Stanley. Zacharias vind het leuk en probeert dit door te gaanzetten. Ook wil hij het keukenpersoneel wat beter en meer verschillende gerechten laten klaarmaken, hij zegt zelf kok te zijn geweest en het een en ander te weten hierover. Er zal volgende week een grote schoonmaak gehouden gaan worden, want ook dat is hard nodig. We vragen of we een kijkje mogen nemen in het nieuwe gebouw, dat was vorig jaar nog niet af. Hij haalt de sleutels en laat ons 2 appartementen zien, wat zijn die mooi en groot.. Maar ik denkdat we ons eigen huisje trouw blijven, we zullen zien. Hij gaat ook mee naar ons huisje kijken, de douchestraal is niet krachtig, dat was is het appartement wel. Hij ziet onze kast, daar zitten 2 deuren in. Dat heeft hij hier nog niet gezien, nee dat kan dat hebben wij enkele jaren geleden erin laten maken. We hebben een hangslotje gekocht en zo kunnen we spullen achter slot zetten als dat nodig is. Hij vind dit een mooie oplossing die waarschijnlijk ook in de andere appartementen gaat komen. Hij zegt dat er wel een paar maanden nodig zullen zijn om alles goed te krijgen maar dat het in positieve zin goed zal gaan veranderen. We hopen het te zien volgende keer. Hij vroeg wat we van het eten vonden, we vinden de variatie in teen wat weinig, voor ons. Lokaal eten is er genoeg. Hij vraagt of we graag rundsvlees zouden willen hebben, ja dat zouden we wel lusten, denk ik. maar later moet hij overleggen met het keukenpersoneel en blijkt het er niet te zijn. Volgende keer dan maar. We bestellen nasi goreng, dat smaakt ook goed en krijgen er fruit bij als toetje, mange poopoo ananas en water meloen, ik denk dat alles op moest nu.Na het eten is het nog heerlijk buiten zitten. De gevoelstemperatuur vandaag was 37 graden.

Good night... see you tomorrow...

Zoetjes aan afscheid aan het nemen...

We zijn vanmorgen eerst naar de school toe gelopen om te kijken of er nog iemand aan het werk is, nee dus. We zagen een juffrouw en hebben haar gezegd dat morgen onze laatste dag hier is. Wat vliegt de tijd. De bouw van de school zal gewoon doorgaan, iedereen weet wat ie moet doen. Er moeten alleen wel andere sloten op de deuren komen, deze zijn er heel gemakkelijk af te halen en men kan dan zo naar binnen. We zeggen dat we dat ook geregeld hebben en als ze iets nodig hebben of moeten weten dan altijd via Felix. Dan ga ik eerst eens naar de kleermaker, kijken of de broek klaar is. De kleermaker zelf is er even niet, of ik later terug wil komen. Door naar het ziekenhuis, ik pak een motor, ik heb nu geen zin om te lopen. In het ziekenhuis ga ik alle afdelingen af om te kijken wie er nog liggen. Het zijn nog 3 van de 4 branswondenpatienten. De vrouw is nog het verste van huis, zij had nylon kleding aan en die hebben heel snel vlam gevat met als gevolg heel veel wonden over het hele lichaam. Maar beetje bij beetje zie ik bij elk verbetering optreden. Op de kinderafdeling ligt het hele zieke meisje ook nog steeds, ze zeggen dat het goed met haar gaat, maar ik zie iets heel anders. Bij de verloskundige is het druk op de controles, ik help even met de urine nakijken maar kan hier nu verder niets doen. Er zijn enkele verloskundige zwanger en die doen nu ze vergevorderd zijn in de zwangerschap veel administratief werk. Op de kraamafdeling ligt het weer behoorlijk vol,en mogen er vandaag weer enkele naar huis. Daar zijn ze de medicijnen voor aan het klaarmaken. Die ga ik ophalen bij de apotheek. Ook breng ik bloedmonsters naar het lab en zo heb ik alle afdelingen weer gehad en overal een praatje kunnen maken. Erzijn 2keizersnedes gepland voor vandaag en met 1 van hen ga ik mee naar de operatiekamer. Het zou zomaar eens de laatste van deze reis kunnen zijn. het gaat allemaal goed er word een gezond mooi jongetje geboren. Ook met de moeder gaat het goed. De moederen de baby met de ontstoken oogjes zijn er ook nog steeds. de dokter praat met de moeder, het is heel belangrijk dat de baby hier nog blijft om goed verzorgd te worden. De baby krijgt nog steeds oog druppels en zalf en heeft inmiddels ook een nieuwe antibiotica kuur gekregen. Het is belangrijk dat deze goed op tijd gegeven worden, anders bestaat nog steeds de kans dat deze baby blind word. Hij is er niet gerust op dat als ze naar huis gaat dat de goede zorg dan door gaat. De vrouw zegt dat ze geen geld heeft, haar man is in Accra, hij accepteert de baby niet. Ze heeft ook geen geld om demedicijnen te kopen, de dokter stopt haar 5 cedis toe, die ze in eerste instantie weigerd aan te nemen. Ook op de afdeling is zo`n geval, de man van deze vrouw is ook naar Accra gegaan. vaak is het zo zegt de dokter dat de mannen naar Accra vertrekken om dara werk te zoeken. Ze komen eens in de tijd eens terug naar Akatsi voor een begrafenis. Dan maken ze hun vrouw/vriendin zwanger en vertrekken weer. In de 9 maande komen ze soms nog maar als ze weten dat de vrouw zwanger is dan zijn ze niet meer bereikbaar, ze zetten hun telefoon uit of kopen een andere telefoonkaart met een ander nummer. Weg zijn ze. Dit is dan vaak wel de ouderwetse manier van leven verteld Richard, de broer van Godwin later die dag. Voor je trouwt of een serieuse vriendin hebt moet je allebei zorgen dat je inkomen hebt, de man alleen kan niet voor de vrouw zorgen, de vrouw moet zelf ook mee inkomsten halen, net als bij ons dus. Een slimme meid is op haar toekomst voorbereid, zo was de slogan jaren geleden toch. Die moeten we hier ook maar eens invoeren, al zal dat ook hier jaren duren voor die omslag hiergemaakt is. Vele doen het ook net als Richard, eerst trouwen, dan gaat de man doorstuderen als bv leraar of verpleegkundige. In die tijd komt de eerste baby, of soms 2. De vrouw is dan thuis voor de baby en zorgt voor wat inkomen door bv te verkopen. De moeder/schoonmoeder zorgt voor het kindje als de vrouw aan het werk is. Als de man klaar is met zijn studie gaat die werken en kan de vrouw gaan studeren. De vader blijft met zijnouders voor de kinderen zorgen, tegen de tijd dat beide uitgestudeert zijn gaan de kinderen ook naar school en beide kunnen gaan werken. Opa en oma zorgen eerst voor de kleinkinderen en daarna gaat dat over in dat de kinderen voor hun ouders zorgen. Ze zorgen dus eigenlijk gewoon gedurende hun hele leven voor elkaar, en wonen samen. Al weet ik ook dat ze op dit moment ook huizen aan het bouwen zijn om ouderen in op te vangen. Wat is er nl nu aan de hand, veel kinderentrekken naar de stad en gaan daar wonen, de ouders blijven achter en hebben niet de zorg van hun kinderen. Dus er moet voor ze gezorgd worden.

Tegen lunch tijd komt Hans ook in het ziekenhuis en we lunchen samen. David de man van de verzekeringen komt bij ons zitten, hij verteld dat hij nu de transportmanager is geworden en dus de verantwoording heeft voor oa de ziekenwagen. Er is een chauffeur al eerder weggestuurd en ze willen nu 2 nieuwe hebben. deze week zijn de solicitaties. Hij legt me uit dat enkele dingen hier zijn blijven liggen omdat er nu geen geld is. De ziekenfonds heeft al sinds 9 maanden niets uitbetaald, niet alleen hier aan dit ziekenhuis maar het schijnt landelijk te zijn. Ze hebben geen geld om handschoenen catheters en noem maar op te kopen. Ik vraag of wij iets voor ze kunnen betekenen door met iemand te gaan praten, maar het probleem zit in de top, zegt ie. We moeten afwachten maar hij heeft vandaag nog met ze gebeld en ze beloofde dat het op zeer korte termijn opgelost zal zijn. Sommige ziekenhuizen hebben geluk, die hebben een mortuarium en hebben daar veel inkomsten van. Ik zeg dat ik dat hen dat al jaren aan het vertellen ben dat ze met een mortuarium geld kunnen verdienen om het ziekenhuis een heel deel zelf te bekostigen. Nu gaan ze het onderhand in zien. Er word veel gebouwd bij het ziekenhuis maar het mortuarium is nog het verste van huis, daar zit nog geen dak op. Ik zeg als je nu eerst zorgd dat dat klaar is dan kunnen hebben jullie zo weer wat geld. de rest van de bouw dat komt wel, de regering is er al een heel eind mee. Dhr. Adjaho, heeft veel geld weten vrij te makenom dit ziekenhuis te bouwen en de regering heeft Akatsi uitgekozen om hier de leerlingen uit het ziekenhuis uit Ho hiereen leerperiode heen te sturen. Een belangrijkziekenhuis schijnt het te gaan worden. daarom gaat er ook een gebouw bij komen waar deze studenten dan in kunnen verblijven. David verteld dat de plannen er allemaal zijn en dat het heel goed gaat worden maar ze hebben nu tijd en vooral geld nodig. Er is me nu wel een hoop duidelijk geworden, waarom er overal zo`n tekort aan is.

Om 15.30 uur ga ik richting Blue Skies wara hans ook komt, we drinken daar een drankje en gaan naar de familie Asazoo om aftespreken hoe laat en waar we elkaar vrijdag zullen ontmoeten. De moeder van Godwin gaat mee naar Nederland, weet je nog. Er is niemand thuis als Richard en de kinderen. We geven wat t-shirts af en hebben goed ebuurt met Richard. Zijn zus Kristie is net vandaag naar Accra op en neer. Ze komt morgen naar ons toe om alles duidelijk te hebben. Dan is het al tegen schemering en lopen we naar huis. We douchen en eten, Felix belt hoe het gaat. Hij zegt dat we morgen nog naar Father Paul moeten om alles door te spreken voordat we gaan. Ook zal hij Sammy de Chieff vragen om een auto die ons wegbrengt naar Tema, woensdag. Hij belt weer gauw terug, Sammy schrikt ervan dat we al weer gaan en wil ons nog ontmoeten, het kan niet dat hij geen goede dag heeft gezegd tegen ons. Tegen 20.00 uur komt hij met zijn chauffeur Lauwrens die ons ook weg zal brengen. We hebben het over de situatie in het ziekenhuis met name het feit dat de ziekenfonds al 9 maanden niets aan hen betaalde. ik vertel hem dat ik vandaag met David heb gepraat en dat het juist nu heel belangrijk is dat het mortuarium als eerste afgebouwd gaat worden. Dan hebben ze daar in ieder geval inkomsten van. Hij gaat morgen met ons mee praten met de dokter, we spreken af om 9.00 uur bij het ziekenhuis. Dan gaan we naar binnen en naar bed. Hans word om 23.00 uur wakker en gaat naar de wc. Hij roept, ik moet komen kijken het is of een grote pier die rondkruipt in de douche of een slang. Ik stel hem gerust het is een hele grote pier. Ik zeg dat hij hem maar weg moet spoelen met een straal water uit de sproeier maar dat valt niet mee met dit pisstraaltje. maar uiteindelijk zit hij in het doucheputje en hij zet er een emmer op zodat ie er niet uit kan. Dan rond 1.00 uur word ik wakker en ga even kijken, ja hoor de pier kruipt weer vrolijk rond in de douchebak. Ik laat hem maar, volgens mij kan hij niet omhoog en dus niet uit de bak. Inderdaad vanmorgen zat hij er nog, hij was bek af, ik heb hem en al zijn sporen die hij naliet, weg gespoelt en denk dat hij het nu begeven heeft.

Het was vandaag 31 graden en voelde als 36, best warm.

Relaxdag...

Nou zeg, wat heeft het vannacht geonweert en een regen dat er gevallen is, te gek. De regen viel werkelijk met bakken uit de hemel. De bliksem flitsen waren erg fel en ook een paar donderslagen waren erg dichtbij. Rond 4.15 uur viel dan ook de stroom uit, nu niet vanwege besparing maar ws door de bliksem. Mara ja dat maakt niet uit, geen stroom is geen stroom. Tot een uur of 8 blijft het zachtjes nog wat druppen, daarna is het droog maar het blijft bewolkt. Hans zat al vroeg buiten, hij denkt eraan om een lange broek en een jas aan te doen. Nou snapt ie waarom ze het hier koud vinden bij 27 graden. De natte regen, de vochtige lucht en de wind maken het dat het koud aanvoelt. Maar ik vind dat het best meevalt en we eten gewoon buiten, in korte broek. Wat we vandaag gaan doen zijn we nog niet overuit, we hadden gedacht om een dagje te gaan zwemmen bij de brug in Soga-kope, maar het weer is er niet naar. Felix komt vm langs, hij is niet naar de kerk gegaan, zijn vrouw ook niet, die was moe en moest rusten. Felix heeft nog wat berekeningen mee gebracht zodat we thuis uit kunnen pluizen wat we nog aan geld nodig hebben om het gebouw af te kunnen maken. Wij hebben intussen de wekelijkse rekening van ons verblijf gekregen, maar die valt zo hoog uit dat ik het eens na ga tellen. Er staan enkele maaltijden op die wij niet gehad hebben, bv tilappia heb ik deze week niet gehad, dat is zeker. ook bij het drinken staan dingen zoals een pak vruchtensap,die niet van ons zijn. We laten het herberekenen, maar ook nu klopt er niets van. We leggen uit wat niet van ons is en ook de optelling klopt niet. Dan na drie keer alles natellen komen we aan een bedrag wat ongeveer wel kan kloppen. We betalen en geven hun zijn `zondagsgeld`ieder 2 cedis.

Het weer knapt op en we gaan toch naar Soga-kope, felix brengt ons naar het busstation, daar zullen we een tro-tro pakken naar Soga-kope. Felix vind het maar niets dat wij met een tro tro gaan, vaak zijn de busjes niet echt wat je noemt nieuw. Zeg maar dat ze er verschrikkelijk uitzien, beschadigd van binnen en van buiten en gammel. Ze worden propvol mensen, en soms ook dieren, geladen om zo zoveel mogelijk geld te vangen voor een ritje. Ik zeg tegen Felix dat hij er zo vaak mee weg gaat en dat hij ook nog steeds leeft. Hij maakt zich zorgen om ons of misschien nog erger, voelt zich verantwoordelijk, lief... We moeten 3 cedis de man betalen voor een ritje van zeg 40 minuten, dat is nog geen euro. Met een taxi zouden we 30 cedis kwijt zijn, als felix flink af zou dingen. Ik koop nog gauw wat nootjes voor bij het zwembad en als het busje vol is gaan we.We zitten nu met12 man in het soort volkswagenbusje.De chauffeur die rijd natuurlijk maar er zit ook een bijrijder bij, die zit mee achterin en bedient de schuifdeur. Nou dat is wel mooi om te vertellen. Een paar jaar geledenzaten we ook in zo`n busje op de terugweg van het zwemmen, Hans Antoon en ik. Ze stopte om iemand erin te laten, de bijrijder deed de schuifdeur open en die viel er zo uit... kun je nagaan in wat voor een conditie deze busjes zijn. Wij moesten toen zo lachen dat de mensen niet wisten wat er aan de hand was, zij gingen lachen om ons. Voor hun was dit niets apparts, dat er een deur uitvalt maar voor ons wel. Nou de deur werd er heel erg profesorisch in terug gezet en we reden weer verder,gewoon, niks gebeurd.De bijrijderhangt ook met zijn hoofd uit het raam op te kijken of er mensen mee willen met ons, in de dorpjes waar welangs rijden en hijroept hij Accra! Accra!, dat is de richting die het busje oprijd, en ook de eindbestemming. Onderweg moet er soms iemand uit en kan er later weer iemand in, vaak met een hoop bagage die niet meer in de achterbak past en ook mee op de slip moet. Op een gegeven moment zitten we met 17 man in het busje. De chauffeur rijd met behoorlijke snelheid en allen voor de bultjes op de weg remt hij, op het laatste moment af. Onderweg hebben we ook een controle moment, als je een volgend district inrijd word er gecontroleerd of je dingen mee neemt die niet verantwoord zijn. Hier word veel gesmokkeld op dit punt. Het smokkelwaar komt vaak uit Togo, de mensen stappen een stuk voor deze douane uit zo`n busje, lopen met de spullen de rimboe in, daar staat soms een auto hen op te wachten die dan met een omweg de spullen door smokkeld. Wij kunnen gewoon doorrijden en dan zijn we zo in Soga-kope, wara we uitstappen en een motor nemen om naar het hotel te gaan. Het hotel waar we heen gaan heet Sicneros, het ligt aan de rivier de volta. Het is er mooi, en niet zo heet als in Akatsi, vanwege de wind die hier waait bij de rivier. Vandaga is het echter bijna windstil, zien we ook aan het water. Het is niet druk bij het hotel, we gaan even op het terras bij het water zitten. Heerlijk, lekker vakantie.... Hans heeft er honger van gekregen en besteld wat te eten, ik neem een paar steeltjes friet, eigen gesneden en gebakken, lekker. Dan ga ik handdoeken halen bij de receptie om te zwemmen. Bij het zwembad nemen we ieder een ligbedje en is het heerlijk vertoeven in en langs het water. We hebben een heerlijke ontspannende middag. We hebben aan de motor jonge zijn telefoon nummer gevraagd en we zouden hem rond 16.00 uur belle dan komen ze ons weer ophalen. Ze brengen ons naar het busstation hier en we kijken welk busje ons aanstaat en ook de goede kant op gaat. Zo`n busje gaat of richting Accra of terug richting Aflou, wij moeten nu richting Aflou hebben, met bestemming Akatsi. We vinden er een en moeten er in gaan zitten, wachten tot ie vol is en we kunnen gaan vertrekken. Dat duurt niet heel lang. Onderweg komen er weer bij en er gaan eruit maar op een gegeven moment zitten we met 20 mensen in het busje. dat is wel heel veel, en ook nog ens niet alleen de mensen maar ook spullen, grote schalen tassen emmers en noem maar op. Er is zelfs iemand ingestapt met een hele slagers winkel bij. Een mevrouw die sate stokjes met vlees eraan verkoopt heeft dat in een kistje met glazen zijkantenzitten, Dit vervoerd ze op haar hoofd, in haar handen heeft ze dan een krukje waar ze de winkel opzet als er klanten zijn. Als we Akatsi in gereden komen zie ik een dood geitje op de weg liggen, dat is de eerste keer dat ik dat zie. ik vroeg me altijd al af of dat nooit eens fout gaat hier, dieren, zoals geiten kippenen hondenlopen hier langs de weg en steken maar wat over. Maar nu word ik er mee geconfronteerd, zielig hoor. het is denk ik net gebeurd, het ligt er nog zo vers, ik kijk maar vlug de andere kant op.Tegen 17.00 uur zijn we in Akatsi en heeft Felix intussen gebeld war we zijn. We ontmoeten elkaar bij Blue Skies. Felix is er even, hij gaat nu naar Accra rijden dan is hij morgenvroeg uit gerust. Nu is het ook niet zo druk op de weg, morgenvroeg wel. We nemen afscheid en zullen elkaar nog zien in Accra of Tema. Wij lopen naar ons huis, douchen en eten. hans neemt nasi goreng met ei en ik alleen fruit, ik heb geen honger vandaag. Chris komt nog even langs en wat later gaan we naar binnen, we zijn moe, van de relaxdag... Het was vandaag een bewolkte dag maar toch nog een temperatuur van29 graden, met gevoel van 33. Nu om 21.00 uur is het nog 27 en voelt het als 33.Welterusten.

Een goeie haan die is niet vet...

We hebben vannacht slecht geslapen. In het begin van de nacht kwam er iemand aan onze deur, een mevrouw die dus verkeerd was, we schrokken er wel van.De hele nacht zijn er ook mensen luidruchtig buiten aanwezig geweest. Het zijn enkele mannen die hier verblijven vanwege een begrafenis vandaag. Ze zijn in de morgen om 6.30 uur flink dronken ziet Hans naar hij naarbuiten komt. Dan gaan ze naar hun kamer en is het een paar uurtjes even stil. maar tegen 8.00 uur zijn ze er weer, ze staan op hun balkon en zijn ook nu weer verbaal erg aanwezig. Wat later zien we ze gekleed in het zwart in hun auto stappen en vertrekken ze. Rust in de tent. Na het ontbijt en mijn wekelijkse telefoontje op zaterdag ochtend naar huis, lopen we naar de school waar we de tegelzetter zullen treffen, hij zal zijn berekening van de kosten voor zijn werk klaar hebben. Bij de school zijn ook al de schilders hun berekening aan het maken, ze zijn nog niet klaar en komen vanavond naar ons toe om het te overhandigen en tebespreken. Felix zal er dan ook zijn. De tegelzetter zit bij de aannemer, tegenover de school,te wachten op ons. We krijgen een stoel om op te zittenen hij vraagt of we een kokosnoot lusten, nou die lusten we wel een. Hij haalt een flinke tak van de boom waar een stuk of 7 kokosnoten aan zitten en begint ze open te maken. Intussen word op de achtergrond een haan geslacht. Nou daar zit ik weer net met mijn gezicht naartoe dus. het slachten van de haan gaat niet zo vlug als bij ons het geval is. Ze snijden eerst een stukje de keel door, dan moet de haan eerst leeg bloeden daarna word hij helemaal dood gemaakt en spartelt/loopt nog een stukje rond. Ze willen hiervaakhet vlees het liefst zonder het bloed erin, hoorde ik. De haan ziet er maar schraal uit als hij eenmaal ontdaan is van zijn veren, er zit niet veel vlees en vet aan, wel een echte scharrelhaan! We zitten in een huisje dat in aanbouw is ze zijn net klaat met stukadoren.In een van de vertrekken staat een ketel met kokend water, hierin word de haan nu verder klaar gemaakt. De tegelzetter heeft zijn berekening gemaakt en we moeten het er eerst eens over hebben, het valt altijd toch weer tegen. Nou met in vergelijking bij ons is het natuurlijk niet duur allemaal, maar de prijzen van alles zijn hier de laatste paar jaar zo omhoog gegaan. Een voorbeeld, toen wij de eerste zakken cement kochten in 2009 bij de start van de kraamafdeling, koste 1 zak cement, 9 cedis, dat was ontzettend duur toen. Nu kost 1 zak cement rond de 32 cedis dat is me nogal een stijging of niet. Zo zijn alle materialen flink gestegen in prijs. Dan gaan we met de aannemer naar het ziekenhuis om te kijken hoe een stookgat eruit ziet. Dat willen we een hebben op de school, hij meet het op en gaat ook hiervan een berekening maken. Ik blijf in het ziekenhuis en Hans gaat met Felix mee terug. Hij heeft er niet veel zin in vandaag, slecht geslapen, en kijkt een paar films van Butt Spencer en Terence Hillop zijn computer. Ik werk ook vandaag op zaterdag mee in het ziekenhuis. Ik kijk of de vrouw van gisteren bevallen is, die zo bang was. Ja ze heeft een zoontje, hij is gisteren geboren, Kofie heet hij dus. het was meegevallen zei ze, ze heeft niet gegild van de pijn, ze heeft goed geluisterd naar wat ik haar uitlegde en het heeft geholpen. Daar bedankt ze me nu voor, ik mag het kindje even vasthouden. De vader en de oma zitten er ook bij en bedanken me ook. De vrouw die naast haar ligt wil ook even aandacht van mij, ze zegt dat ze een mustje gekregen heeft gisteren en is er heel blij mee. Ja ik ben de mutsjes van gerdien allemaal aan het uitdelen, en blij dat iedereen er mee is...Er gisteren avond nog een keizersnede geweest en ook nu is er net een moeder terug van de o k en eentje brengen ze net weg. De kamer van 3, keizersnedes, is weer vol vanaf vanmiddag. Allemaal gezonde kindje. op de andere kamer is een mevr, die gisteren kwam opgenomen, ze was vorige week in het ziekenhuis, dacht aan de gang te zijn maar dat was niet. Als er thuis iets gebeurde wat ze niet vertrouwde moest ze terug komen. Nou donderdag was het niet zoals het moest zijn vreemde pijn en wat bloedverlies. Ze heeft gewacht tot vrijdag en is toen pas naar de dokter gegaan. Ze vertelde dat ze het kindje ook niet meer voelde, het hartje kon de verloskundige ook niet horen. Ze word nu ingeleid om de bevalling op gang te brengen. Hetzelfde bij 2 andere vrouwen, ook inleiden om tot bevallen te komen. het kindje met de erg ontstoken oogjes is er ook nog, het gaat goed met de ogen, ze heeft ze zelfs open vandaag. Nu is alleen de koorts hoog op aan het lopen, tot boven de 39 graden, dat is niet goed, ze krijgt andere medicijnen, hopelijk dat hiermeede koorts zakt en de ontsteking bestreden wordt. Het is toch zo`n mooi kindje.. .Na mijn lunch om 13.00 uur gaat het snel met de moeder die gaat bevallen van het overleden kindje. Ik help de verloskundige mee met de medicijnen klaarzetten en de bevalling, de restwas nog bezigmet de overdracht. Ze luistert goed naar wat ik zeg en probeert het ook te doen, maar het valt niet mee. De verloskundige die nu de bevalling doet weet eigenlijk ook niet of de moeder weet dat het kindje niet leeft. Dat zou de dagdienst haar hebben moeten zeggen.Het kindje word geboren, je wete wat er komt maar toch is het heel vreemd, alles is stil, ook de verloskundige en ik zijn stil.De navelstreng zit 3 keer omhetkindje heen gestrengeld, het hoofdje is helemaal vervormd, het heeft erg klem gezeten.Aan de moeder kunnen we niet merken of ze het weet of niet. Deplacenta is er ook vlot. De moeder word vast een beetje verzorgd maar we moeten wachten totdat het infuus met medicijnen leeg is, pas hierna word ze verder verzorgd en mag ze naar haar kamer terug. De andere 2 vrouwen hebben weeen maar zijn nog niet zover. De enemevrouw roept me om de haverklap als ze me ziet nu moet ze naar de wc, ik maak haar infuus los, ze moet nu eerst even naar de verloskamer om te onderzoeken of ze al gevorderd is met de ontsluiting. Nou dat is ze niet, maar ze zal ook niet naar de wc hoeven want het is het hoofdje van het kindje dat ze voelt drukken. Ze gaat toch en inderdaad zonder resultaat. Dan vraagt zeof het infuus eraf mag want dat maakt dat ze zo`n pijn heeft. de dokter die er ook net is zegt nee, dat moet blijven lopen, deze pijn zijn weeen endie moet je hebben om te kunnen bevallen. Dat hoort erbij. De andere mevrouw zit op de grond haar weeen op te vangen. Het is intussen hard gaan regenen, ik wacht totdat de bui over is om naar huis te gaan, het is 16.00 uur. Dan hoor ik een bekende stem, het is Felix, hij was met zijn moeder naar een begrafenis gegaan en op de terug weg kwam hij langs het ziekenhuis. Omdat het regent haalt hij me op, het is ook te gevaarlijk om nu met een motor te gaan vanwege de gladde wegen nu. Fijn dat hij aan me denkt. Om 16.30 uur ben ik thuis en ga ik me meteen douchen, ik plak van alle kanten. Dan drinken we buiten een lekker flesje cola en bestellen we het eten weer optijd, zodat we gegeten hebben voordat de schilders komen om 19.00 uur. Ook vandaag is er weer flink vergaderd hier in hethotel zegt Hans. Het gaat nog steeds over wie dit hotel over gaat nemen. Het is nu duidelijk dat een van de zonen dat gaat doen. Hans heeft al even met hem gepraat, en verteld dat wij hier al zolang komen. Dat we zijn vader zo goed kennen. Hij is blij verrast te horen dat wij zo goed bevriend zijn met zijn vader en zijn vrouw, die niet zijn moeder is. Wij hopen dat hij dit mooielevenswerk goed voort kan zetten en dat we nog lang zijn klanten mogen zijn.De wonderen zijn de wereld niet uit, deschilders komen eerder ipv later of niet. Ditomdat het morgen zondag is en ze nog iets moeten doen vanavond zijn ze eerder gekomen, ik bel Felix dat ie ook maar moet komen nu. Als ook die er is komt ook net 18.45 uur ons eten. We bespreken wat de schilders hebben berekend, pingelen wat af en komen tot een overeenkomst. Zij gaan het schilderen, dezelfde schilders als van de kraamafdeling. We laten ze een foto zien van een school hier in de buurt, zoiets willen wij het ook, creme met oranje, eenvrolijke, Holland,kleur. Verder komen er nog wat verrassingen bi,j maar die houden we geheim. Als iedereen naar huis is gaan wij naar binnen, maar niet voor lang, weer bezoek, het is Livingston, die we van de week al verwacht hadden. Hij ging toen even het kindje wat bij hem in de auto zat weg brengen, is toen niet meer gekomen. Nu is hij er met zijn vrouw en zijn dochtertje. Hij weet dat ik meestal wat bij me heb om uit te delen, en komt dat halen. Ik heb voor ieder een t-shirt, ze zijn er blij mee, we buurten even en dan gaan ze weer naar huis. Ik kan weer verder met dit verhaal, Hans slaapt intussen. Het was vandaag plakkerig heet weer, 30 graden met het gevoel van 34 graden. Ik ga nu ook slapen, 21.29. Welterusten...

Elftal...

Tjonge jonge wat zijn we hier al vroeg wakker de laatste tijd, het was 6.00 uur en klaar wakker. Dat kwam misschien ook wel wat doordat we de hele nacht geen stroom hadden gehad, light off, geen airco of ventilator dus. Maar we beginnen er wel aan te wennen om in de hitte te slapen. We zitten al vroeg buiten waar het al heel warm is om 7.00 uur. Hans is in ieder geval al vlakbij ons huisje, uit de zon gaan zitten. Na het ontbijt gaan we eerst naar de markt, nu is het nog niet zo warm, vanmiddag is het bijna niet te doen van de hitte en drukte daar. Het is er al druk met mensen maar we zien ook dat veel kraampjes nog niet bezet zijn. Mensen komen van dorpen ver uit de omtrek, Akatsi markt dag is een heel druk bezochte markt, ze komen er graag verkopen en kopen. Het is ook een hele grote bron van inkomsten voor de assembly, het gemeentehuis. Elke vierde dag is het markt hier. We zijn weer even naar de kraam van de moeder van Godwin gegaan, ze staat meteen vooraan rechts op de markt, ze heeft een goede plaats. Ze verkoopt zeep aan stuk, wasmiddel lucifers en meer van dat soort dingen. De meisjes Mabel en Rebecca zijn vandaag naar school maar als die uit is vanmiddag moeten ook zij mee helpen verkopen op de markt. Soms aan de kraam maar soms ook met een schaal op hun hoofd de markt op. Hoe groot de markt hier is dat weet ik niet maar gruwelijk groot... Als de markt `savonds af gelopen is gaan busjes vol geladen met heel veel mensen, goederen en dieren volgepakt naar huis. Ik ben op de markt opzoek naarmango`s, het is de tijd nog niet, nog een paar weken maar soms zijn er op de markt toch al te koop. Ergens in de buurt van hier zijn ze nu al rijp. Op het einde van de markt zie ik een mevrouw staan die ze verkoopt, de mango`s komen uit Togo zegt ze, daar zijn ze al rijp. We lopenweer richting de straat, Hans brengt de mango`s naar huis en ik ga met een motor naar het ziekenhuis. daar zijn ze al druk bezig om de moeders naar huis te sturen. de ronde is al klaar , ik kan nu niet veel doen en loop even over alle kamers. Ik kom ook bij de baby die gisteren binnen kwam met de ontstoken oogjes. Dat ziet er al een stuk beter uit, de oogleden zijn een stuk geslonken, ze doet alleen de oogjes nog niet open. ook het druppelen van de ogen gaat heel moeilijk. Ook het naveltje ziet er al rustiger uit, gelukkig. maarhet blijft heel zorgelijk. ook deze morgen is er weer een moeder binnen gekomen die thuis is bevallen, een kindje met ontstoken oogjes eneen naveltje dat met wat touwtjes heel onproffesioneel is afgebonden. De verloskundige verzorgd het babytje en ik vraag of er ook naar d emoeder gekeken word, want die zal ook wel niet goed verzorgd zijn na de bevalling. Nou dat doet ze ook. Ik vraag aan de moeder waarom ze niet naar het ziekenhuis is gekomen om te bevallen. Nou het was er ineens zegt ze. Ze is ook in de negen maanden zwangerschap niet naar de verloskundige geweest, net als dat andere meisje. Ook krijgen de baby`s die thuis geboren worden geen vitaminen K injectie en worden niet tegen polio inge-ent. Die komen nergens zegt dokter Bonsu. heel triest dus eigenlijk voor deze kindjes. Maar deze twee zijn nu toch in het ziekenhuis en krijgen de inentingen die zenodig hebben, ze zullen ze ook op controles gaan verwachten. Ik denk ook wel dat ze dat gaan doen, ze zijn wel iets geschrokken. Na deze consternatie ga ik naar de afdelingen om te kijken hoehet daar is, ook rustig. Dan help ik mee gaasjes knippen en vouwen, verder met het werk van gisteren.Tegen half een ga ik lunchen. daarna terug op de kraam afdeling.Daar is een moeder binnen gekomen die was op controle bij de verloskundige en is door gestuurd naar de afdeling.Ze heeftschrik niet al 3 tweelingen, 2 eenlingen en isnu in verwachting van een tweeling maar misschien wel van een drieling! Ze hebben nl op de echo nog ergens iets zien zitten, ws nummer 3 dus. Dat betekend als dat zo is dat ze dan 11 kinderen hebben. Een heel elftal zegt een verloskundige, ik zeg ja inclusief de keeper. Ze missen nog een scheidsrechter.. De vrouw is nu 27 weken zwanger en moet in het ziekenhuis blijven nu.Om twee uur is de overdracht van de dienst, ik luister en ga mee langs de bedden om te horen wie hoe en wat. Daarnaga ik met Linda de medicijnen uitdelen, detemperatuur en bloeddruk meten. Er zijn 2vrouwen binnen gekomen voor de middag die aan de gang zijn. Een van hen is erg bang, ze heeft een hele lieve zorgzame man die vanalles voor haar doet. meestal is er een zus of schoonmoeder bij maar nuheeft de man haar gebracht.Ze heeft even geleden gehuild omdat ze het zo eng en spannendvind allemaal,hoorde ik van een zuster. Als ik bij haar de bloeddruk opmeet vraagt ze hoe lang het nog duurt, ze zeiden dat ik 2 cm ontsluiting heb zegt ze. Ik zeg dat ik dadelijk na de ronde haar uitleg zal komen geven. Ze hebben een mooi houten plankje metdaarop alle 10 de cm uitgesneden zodat je kan laten zien hoever je bent. Ik laat het haar zien, ze schrikt ervan, zo weinig, en ze vraagt of ik ze niet een medicijn kan geven zodat het vlugger gaat. De weeen doen zo`n pijn en als dat nog zolang duurt. Ik zeg datje de natuur zijn gang moet laten gaan, het kan dadelijk misschien wel ineens heel vlug gaan, daar kun je niets van zeggen. Dan vertel ik haar dat ikzelf ook 2 bevallingen heb gehad, dat ik weet dat het lang kan duren en dat het best wel pijn doet, maar ik kon het, en jij kunt het ook. Ik probeer ze de buikademhaling te leren, ze kan daar nu nog best mee oefenen, het helpt echt als je probeert ontspannen te zijn. Als ik er nog ben zal ik bij de bevalling zijn, dat vind ze fijn. Ik zeg later op de gang dat ze wel binnen nu en 2 uur zal moeten bevallen dan. dat gaat ze niet lukken. Hans en Felix zijn gekomen, Felix heeft de uitslag van zijn bloed onderzoek, hij moet stoppen met alcohol drinken, de leverfuncties zijn wat verhoogd. Nou dat is niet moeilijk, zou ik zeggen. Zijn vrouw Agusta was hier ook blij mee, niet dat hij erg veel drinkt maar het is altijd fijner als je soms iets drinkt, alleen bij speciale gelegenheden en dan ook maar1 of 2 glaasjes, toch. We kijken nog eens naar de meterkast die Chris onze electricien gemaakt heeft, ze hebben er wat dingen bij gemaakt, er heeft een kleine generator hier gestaan en daar is een groep of zo voor bij gemaakt. geen wonder dat er enkele stopcontacten ontploft zijn en ook in ieder geval 3 ventilators aan het plafond. Ene prutser is hier bezig! We lopen het ziekenhuis rond om te kijken of hij er nog is maar hij is weg, jammer, maar daar gaan we volgende week nog achteraan. Met zijn flauwe kul hier dat de Gouverment Chris niet wil betalen, denken wij. Dezelfde gouverment betaald hem wel in Keta in het ziekenhuis. Wij zouden graag hebben dat Chris ook hier een contract krijgt dat als er iets stuk is hij degene is die het maakt, we doen ons best. We hebben gisteren een lijstje gemaakt van alles wat er stuk is of wat er niet is en ze zijn hiermee vanmorgen aan de slag gegaan. Hans hoort net dat alles zo snel mogelijk gemaakt zal gaan worden. Ze willen ons niet teleurstellen. Dan rijden we met Felix mee naar Blue Skies en drinken een drankje, Felix neemt sprite(7-up) Als hij die op heeft gaat hij naar huis rusten, want dat heb ik vergeten te vertellen hij moest ook 2 weken slapen, nou ik denk dat de dokter bedoelde uitrusten, niet te hard werken. Vanavond om 19.00 uur komt hij bij ons met de aannemer en de tegelzetter om een goede prijs voor het nog te leveren werk te maken.

Hans en ik gaan even later ook naar huis, douchen en even relaxen, binnen in ons hete huisje, waar de hele dag geen airco is aan geweest. We zetten de deur en ramen open zodat het er lekker doorwaait maar ook die wind is warm. We eten wat eerder als anders nu om 18.30 uur ivm het bezoek. Die zijn er stipt om 19.00 uur, we maken een lijst wat er nog moet gebeuren, dat valt toch altijd weer tegen.Morgen vroeg om 10.00 uur ontmoeten we elkaar bij de school waar de tegelzetter zijn prijs pas kan gaan maken. daaqrna gaan we samen naar het ziekenhuis kijken naar een stookgat wat daar gemaakt is om de rommel in op te stoken zodat de vuilnisbelt die nu op de speel plaats ontstaan is weg kan.

Om 20.15 uur zijn we klaar met vergaderen en iedereen gaat naar huis. Wij gaan ook naar binnen. Het was vandaag 32 graden en het voelde als 37, ook nu om 21.10 is het buiten nog 28 en voelt het als 32. Ik ga toch maar naar bed, buiten zit veel ongedierte vanavond.

Ik zie je morgen...

Thuis bevallen...?!

Vanmorgen om7.00 uurgaat de telefoon, het is dokter Boni, hij vraagt of het uitkomt dat hij zodadelijk langskomt. Natuurlijk dokter, we zijn thuis... Om 7.30 komt hij, we kennen hem al heel lang en komt altijd in de magava ons een keer opzoeken. We buurten een hele poos, hij heeft op dit moment vakantie en is in een prive kliniek hier in Akatsi aan het werk, bij dokter Hogar. Tegen negen uur gaat hij aan het werk en wij lopen naar de school. Als we buiten komen om aan te lopen begint het heel zachtjes te regenen, nou daar kunnen wij wel tegen. Onderweg naar de school gaat het steeds harder regenen en als we net bij de school aankomen giet het werkelijk. De kinderen zitten allemaal in de klas en zien ons door de regen lopen, ze moeten lachen dat wij klestnat worden. Hier is in een mum van tijd iedereen van de straat en zit ergens binnen of onder een boom te schuilen, het is rustig op straat dan. Het blijft ruim drie kwartier heel hard regenen, we schuilen in ons school gebouw, daar klinkt het extra hard op de golfplaten en in de lege ruimtes. Ook waait het heel erg hard, soms een soort wervel wind die heel veel stof doet opwaaien. Als het minder word loop ik aan, naar het ziekenhuis, ik ga nu niet achterop een motor want op de weg is het nu best glad, na zo`n bui`. Bij het ziekenhuis aangekomen vragen ze waarom ik zo laat ben, ik zeg net als hun altijd doen, because off the rain (omdat het regende kon ik niet eerder komen) dat is hier nl heel gewoon. De dokter is al geweest, heeft zijn ronde al gemaakt en de verloskundige maken alles klaar voor die moeders die naar huis mogen met hun baby. Ik zitop de bloedhete afdeling bij Rachid, die heeft het koud en vraagt of de ventilator uit mag, ja als ze dat wil mag ie uit maar het is bloed heet man. Nou dat vind zij dus niet, ze is de hitte van Afrika gewend zegt ze, het voelt voor hun al snel koud aan als het regent en wat minder heet is. Ik pas me aan en probeer niet aan de hitte te denken.Hans is later ook gekomen, hij is naar de accountant gegaan om te klagen dat er dingen die kapot zijn niet gemaakt zijn of worden. De accountant wil zien wat dat is dan en loopt met een pen en papier mee rond over de afdeling. Hij schrijft alles op wat er niet goed is, ook Mabel het afdelingshoofd stuur ik mee zodat zij ook aan kan geven wat er niet werkt. Ze zegt dat ze dit allemaal al meerdere keren door heeft gegeven maar dat er niets mee gedaan is. Na dit bliksem bezoek van de account horen we enkele minuten later dat er een staf vergadering is, de dokter, dr Kwasi en alle managers zitten hierbij. Ik denk dat het over ons probleem gaat. Ik ga met Mavis mee de baby`s wassen, er staan er vandaag 3 op de lijst, die gisteren geboren zijn. Vaak doen ze de baby`s `s morgens vroeg, 5.30 al in bad, dan ben ik er niet. Om 6.30 is er namelijk al bezoek uur tot 7.30, de familie brengt dan ook vaak eten voor de patienten. Het wassen gaat met een katoenen spons, zoals die je ooit bij Dove krijgt maar dan niet zo mooi als een bol, maar gewoon een stuk lap. mavis doet het eerste babytje, ze wrijft heel hard over de baby, zo doen wij dat niet, zo hard. Ik leg ze uit dat wij of washandjes hebben of, wat ik leerde in mijn tijd, met de blote handen. Dan voel je goed alle eventuele oneffenheden en het is een goed contact met de baby. Hele even mag het in de wasbak om afte spoelen dan vlug afdrogen. daarna word het kindje helemaal ingesmeerd met vaseline, om uitdrogen te voorkomen. De baby`s krijgen een luiertje aan als ze die hebben en anders gewoon een stukje stof tussen de benen. Wel moeten ze een jurkje oid aan dat is omdat de navelstreng er nog aan zit, dan kunnen ze die niet beschadigen/eraf trekken. Meestal heeft de moeder graag dat er oorbelletjes ingezet worden en dat doet de verloskundige dan ook meteen. het is even vervelend voor de baby maar ook zo weer over, net als een prikje. Een baby zonder oorbellen is hier een jongen, al kleed je een meisje helemaal in het roze en doe je een speldje in de haren,als ze geen oorbellen in heeft zeggen ze oh wat een mooie jonge...hรจ Anne...

Na het baden van de drie baby`s ga ik samen met hans eten. Een flesje cola een paar koekjes en een oliebol maken mijn lunch compleet. Nee toch niet ik neem ook een kokosnoot. Ik wil er een van 50 pesuas maar ik krijg er toch een van 70. Ik heb hem zelf niet uitgezocht, er zit wel kokoswater in maar bijna geen vruchtvlees. Er staat een man bij en die ziet dat, hij vraagt of ik hem zelf heb uitgezocht, nee dus. Nou dan moet die mevrouw me een nieuwe geven, als je hem zelf uitzoekt en er zit niets in, heb je pech, als je hem kreeg van de verkoper dan moet die een neiuwe geven. Ik zeg dat dat niet hoeft, de man heeft wel een goede, ik zeg dat kun je toch niet zien aan de buitenkant, maar hij is er van overtuigd dat hij dat ziet, of er iets in ziet ja of nee. Ik laat hem er een uitkiezen voor mij de volgende keer, zeg ik. Na de lunch ga ik naar de volwassen afdeling, ik help mee met een van de brandwonden patienten het verband te wisselen. Dat was nummer drie voor vandaag, alleen de vrouw moet nog. Die wil niet naar het verbandkamertje lopen, ze wil op bed verzorgd worden. Dat gaan we dus niet doen, weer bijna 3 uur krom aan een te laag bed staan. Zij kan ook lopen, dat is ook goed voor haar, net als voor de mannen. Ze hebben haar vanmorgen als eerste willen doen omdat ze altijd de laatste is maar ze weigerde om uit bed te komen en hier naar toe te lopen. Ik zeg dat ze dat best kan, ze moest eergisteren ook wel een half uur staan tijdens het verschonen. Ik ga haar zeggen dat ze aan de beurt is en moet komen. Er is familie bij haar die haar eten en drinken aan het geven zijn terwijl ze op bed ligt. Ze zegt dat ze niet kan lopen maar ik denk dat ze dat wel kan. De familie praat mee met haar en zeggen dat ze vandaag erg moe is en veel pijn heeft. Ik zeg dat ze om 14 uur met de med. ronde 2 paracetamol heeft gehad en dat de pijn nu minder is dat ze moet proberen te lopen. Dat is goed voor de bloedcirculatie enz enz. Ik zeg dat ik haar zal ondersteunen samen met een andere zuster, die ga ik nu vlug halen want ze stemt ermee in. Ik zeg tegen de andere zuster, geen discussie nu, ze gaat mee zei ze. maar de vrouw begint nu in het Ewe tegen de zuster te praten en dat eindigt erin dat ze niet mee gaat. Ik zeg tegen ws een zoon, dat ze elke dag de lat iets hoger moet leggen, dat we weten dat het niet gemakkelijk is en pijnlijk maar dat het ook voor haar het beste is. Maar de vrouw zelf doet het niet, wij moeten het maar op bed doen, ik zeg nee dat doe ik niet en ik ga weer naar de zusterspost. daar zien ze me nu alleen aankomen zonder mevrouw en ze vinden het belachelijk. het hoofd en nog een zuster staan op en staaien naar de kamer waar deze nevrouw ligt. het duurt een hele poos maar daar komt ze aangelopen. Welliswaar voetje voor voetje, maar ze loopt. Als ze even uit heeft kunnen rusten in de verband kamer ga ik er naar toe, ik zeg dat ik het heel knap van haar vind en dat ik het waardeer dat ze de lat hoger heeft gelegd. Ze bedankt me hiervoor... De zoon loopt nog enkele keren op en neer om spullen, verband, te halen maar kijkt niemand aan. Tot dat hij de laatste keer voorbij komt, dan lacht hij en hij knikt. Ik hoor later van de verpleging dat de familie haar eigenlijk naar een ander ziekenhuis willen hebben, waarom, omdat ze denken dat daar de zorg beter is. Nou daar was dokter Bonsu het niet mee eens, in elk ander zieknhuis doen ze niets meer dan de wonden verzorgen zoals wij dat hier doen. Dat doen ze best goed want bij een van de mannen zag ik een behoorlijke genezing van enkele wonden. Ik hoor morgen wel hoe het vandaag verder gegaan is met haar, al hoor ik ze nu wel een paar keer flink kermen van de pijn, het doet lijkt mij ook veel pijn om het verband eraf te halen en de huid schoon te wrijven. ik vouw ook hier mee wat gaasjes die gesteriliseerd moeten worden, ze hebben er hier heel wat nodig elke dag met deze gewonden. Tegen 16.00 uur ga ik weer naar de kraamafdeling. Daar is nu een drukte op de gang en in de verloskamer, daar liggen 2 vrouwen klaar om te bevallen. Op de gang is een babytje net binnen gebracht. Het kindje is thuis geboren, 3 of 5 dagen geleden hierover verschillen de meningen van de moeder en familie die erbij is. Het naveltje is er al af, er zit pus in het wondje. Ook de oogjes van de baby zijn heel erg opgezwollen. Iemand in het ver afgelegen dorpje waar ze wonen heeft gezegd dat de ogen verzorgd moesten worden met zand of zout. Nou dat hebben ze ws gedaan het is verschrikkelijk, we moeten de oogjes schoonmaken en druppele van de dokter. Als Mavis het oogje open doet, wat we net hebben schoon gemaakt zien we heel veel vies en pus, maar maar maar... het komt ook naar buiten gelopen de pus. we maken het weer schoon, oogje weer open en ik druppel het. Ik ben benieuwd hoe het morgen is met deze baby. de dokter denkt dat het blind zal worden, zo erg is het. Het gaat vaak zo in de dorpjes ver af gelegen, daar zijn dorpsoudsten die het allemaal lijken te weten en men (moet) er naar luisteren. Soms zeggen ze dat ze 2 weken binnen moeten blijven met hun kindje, dan is er al veel gebeurd na die twee weken als je dan toch maar naar een dokter gaat. Vaak hebben ze in zo`n dorp ook een medicijnman die ook`weet hoe het moet` met alle gevolgen van dien. Ook de moeder word flink toe gesproken door de dokter. Ze heeft geen verzekering(ziekenfonds) die moet ze nu eerst ook regelen voordat er verder geholpen wordt. Dan moet ze het kindje gaan voeden want het heeft erge honger. Ik zie ze morgen wek weer in het ziekenhuis. Ik ga nu naar het terrasje. Ik ga achterop een motor en ben er zo. Hans zit er al. We zitten heerlijk, het is niet zo heet geweestvandaag. Dan lopen we naarhuis, douchen en Felixkomt aan. Hij is gisteren weer naar huis gekomen vanuit Accra, hij voelde zich niet goed. Hij is vandaag naar de dokter gegaan en heeft bloed moeten laten prikken. Morgen gaathij met de resultaten naar de dokter terug. Hij heeft van zijn baas 300 cedis gekregen om het onderzoek te laten doen. Zijn baas wil ook dat hij goed onderzocht word zodat hijwat hij mankeert, daar mag geld geen spelbreker in zijn, aardig hรจ. We vertellen hem van het gebeuren vandaag in het ziekenhuis met de account manager en hij gaat morgen met ons naar de Chieff om dit probleem voor te leggen.

Dan gaan we na het eten van friet, groenten en ei/kip gauw naar binnen, want a het is light off, geenstroom en het stikt van het ongedierte, vanwege het weer, de regen vanvandaag. De generator word gestart en dan is er ook een hoop herrie buiten. Binnen is het koel en kan ik fijn nog even typen. het weer van vandaag, regen dus, maar toch een temperatuur van 30 graden die voelt als 34. Nu om 21.34 uur nog 27 voelt als 32... Goede nacht...

Woensdag...

Vanmorgen om 7.00 uur gaat de telefoon, het is Chris, hij vraagt of wij de sleutel hebben van het school gebouw,de electricienswillen aan het werk maar alle deuren zijn op slot. Nee, die hebben wij niet we weten ook niet wie ze wel heeft. Trouwens zegt ie, ik zit hier buiten bij jullie onder het prieeltje. Ja nou ie het zegt, ik hoorde een half uur geleden zoiets een motor vlak bij onze deur., ik wilde nog gaan kijken wie dat was, want`smorgens vroeg hoor ik hier meestal alleen auto`s wegrijden. Nou ja, weg rijden, ze staan vaak alruim een kwartier met de motor aan, zodat de airco hem goed gekoeld heeft voordat de te vervoeren persoon er in gaat zitten. De meeste hebben hier een chauffeur.Ik sta nog in mijn nachtjurk maar ga maar gauw naar buiten. Ik denk dat de timmerman ze heeft maar ik heb geen nummer. Chris belt naar Felix en zo komen we aan het nummer. Dan gaat Chris op zoek naar de sleutels en ik ga me wassen en aankleden. daarna ontbijten en natuurlijk ons dagelijkse tablet tegen malaria niet vergeten in te nemen. Ik doe mijn rugzak vol met uitdeel spulletjes. We lopen naar de school en dara zijn er al veel aan het werk, detikkerman van de deuren en die van het plafond en de electriciens. Hans gaat ze vandaag mee helpen, als het nodig is. Ik ga naar het hoofd van de school om te vragen of ik met de juffrouw van de kleuters en peuters mag gaan overleggen overdetafeltjes en stoeltjes die ze dadelijk willen. Ik laat ze geen overhaaste beslissing nemenen zeg ze dat ze er deze week maar eens over moeten denken, samen. dat gaan ze doen. Ik loop naar het ziekenhuis dwz ik loop een stuk dan roept er iemanddat hij mij naar het ziekenhuis zal brengen, hij kent me dus. Fijn want het is eigenlijk nu al, het is 9.15 uur, veel te heet om te lopen.Buiten bij het ziekenhuis is het weegdag, het is er heel druk zie ik vanaf demotor.Binnen op de kraamafdeling komen de moeders met kindjes die de afgelopen2 a 3 wekengeboren zijn om te wegen en controleren of alles goed gaat met moeder en baby. Ik heb vorige week tegen de moeder van het babytje met de chineese oogjes (die de vader niet mooi vind) gezegd dat ik ze vandaag weer wil zien, MET baby. Ik geef ze 2 gebreide truitjes als ze komt. Het gaat goed met ze , ook het babytje is gegroeit. Ik zeg dat ik hoop dat ik ze volgende week weer zie. Ze zorgd goed voor de baby, ik durf niet te vragen hoe de vader het nu vind en of hij het inmiddels heeft geaccepteerd.

Het is rustig met bevallingen vandaag op de afdeling, wel mogen er enkele moeders met hun baby naar huis. Het wegen hier binnen maakt ook dat het druk is. Ik help met de temperatuur op te nemen van de moeder en het babytje. Ik pak de baby uit en laat de navel zien, bij vele is die niet goed ingedroogd en enkele hebben er zelfs een ontsteking aan. De verloskundige legt ze nog eens uit hoe ze het moeten verzorgen en ook hoe belangrijk dat is. Ze beloven dat ze het goed gaan verzorgen, we zullen het zien volgende week. Ik breng een buisje bloed naar het laboratorium en haal medicijnen bij de apotheek. Ik help even bij de controles van de verloskundigen. het is al gauw tijd om te lunchen dat doe ik op mijn plekje onder de boom met vandaag enkele kleine bananen, die smaken anders dan de normale grote, een oliebol en een kokosnoot met de melk natuurlijk. Ik krijg gezelschap van de schilder die onze kraamafdeling mee heeft geschilderd nl Honnorebel. Hij is erg nieuwschierig naar ons Nederland, is er ook van overtuigd dat hij er ooit gaat zijn, als God het wil. Hij heeft Hans nog niet ontmoet deze reis, ik zeg dat hij maar eens naar de school moet gaan want daar is hij. Honnorebel zal ook nu voor ons gaan schilderen. Hij doet dit samen met Seth, ook een hele goede schilder, hij heeft oa de mooie muurschildering aan de buitenkant van de kraamafdelinggemaakt. Zoiets willen we dadelijk ook op deze school laten doen door hem.

Wie mooie ideeen of plaatjes heeft voor op de buiten muren van deze peuter en kleuterschool,mag ze sturen. Hoeft nu niet a la minuut maar kan later, is een van de laatste klussen.

Dan is het tijd om weer naar binnen te gaan. Ik heb samen met hoofdzuster Mabel 24 muskietennetten uitgepakt en die te drogen gehangen. Ze zijn geschonkenen dienen als preventie tegen malaria. Eindelijk, ik lees al zo lang dat er weet ik hoeveel geld besteed is aan die netten maar ik hab er hier nog nooit een gezien, buiten die paar die wij ooit meebrachten dan. Kijken of het helpt en of ze er onder gaan liggen. Het is al een begin, als ze het hier in het ziekenhuis leren dat het belangrijk is dan gaan zeer later thuis misschien ook een gebruiken... Ik had het er gisteren nog met David over, die heeft best goed gestudeert aan de universiteit hier. Hij weet dat ik `bang` ben voor de muggen, ze lachen er allemaal mee. Maar ze snappen het niet. David vraagt of wij ook muggen hebben in Nederland en als ik ja zeg snapt ie het helemaal niet. Wij hebben ook muggen en toch ben ik er bang voor. Ik zeg dat ik niet bang ben voor de mug op zich, maar voor malaria, de ziekte die ze over kunnen brengen. Ik leg hem uit hoe dat gaat en zeker hier in het ziekenhuis met de patienten die malaria hebben. Hij probeert het te begrijpen maar het is moeilijk zie ik. Ik heb eens ooit van dokter Boni een verhaal gehoord dat hij hier in de dorpjes in het binnenland, zo gezegd, ging vertellen over de ziekte malaria en de muggen die deze ziekte over kunnen brengen. Hij gebruikte hierbij wat foto`s, sommige waren goed uitvergroot zo dat iedereen goed zou kunnen zien hoe een mug eruit ziet en hoe die te werk gaat. Aan het eind van zijn verhaal kwam het dorpshoofd naar hem toe en die zei, dokter, maakt u zich maar niet zo druk, want zulke grote muggen die zitten hier niet...niets van begrepen dus. Als alle netten uitgepakt zijn en te drogen hangen, ze zijn ingespoten met iets zegt Mabel, vraagd ze of ik gaasjes wil knippen en vouwen. Nou ja, dat doe ik en ik pak een grote rol gaas verband en begin te knippen. Maar die verband schaar is zo bot ik heb al heel vlug last van mijn duim van de schaar. Een betere is er niet, dus na een poosje geef ik het knippen af aan een ander. Ik vouw dan de gaasjes wel op en bundel ze met 4 bij elkaar. Dan gaan ze in een waszak en kunnen ze in de sterelisatieketel(die wij ook ooit brachten, in 2005), doet het nog steeds. Dan kunnen ze weer even voruit met de sterile gaasjes. De avonddienst is binnen gekomen en gaat aan het werk. Als het iets over drie uur is bel ik Hans op waar hij is en ga ik ook. Ik ben weer heel moe. Hans is op de school, daar laat ik me afzetten. Ze hebben hard gewerkt de electriciteits leidingen zitten erin, morgen word de draad erdoor getrokken. Ook de timmermannnen zijn klaar, hebben binnen ne buiten het gebouw overal het fraam hangen waar het plafond later in komt. Om de bedrading te kopen moest Chris geld hebben. Nu is op dit moment het geld allemaal al besteed aan bouwmaterialen ik schiet wat voor, want we willen vooruit. Hans en ik lopen naar Blue Skies en drinken wat, ik neem 2 flesjes shandy mee naar huis, kan ik er vanavond en morgen een opdrinken, met tussendoor een glas water. Dan drink ik goed en hetis beter voor mij ivm de alcohol die er toch iets in zit. Om 17.00 uur zijn we thuis, ik ga meteen in de douche, ze hebben vandaag gepoets en we hebben gezegd dat de boiler stuk is, zouden we warm water hebben, nee dus, zo vlug gaat dat niet. Ze zijn trouwens, denken wi,j ook al de hele week bezig over hoe het verder gaat met het hotel. Het is nog niet zeker wie dit verder gaat runnen. Het is vaak zo dat de familie van de overledene, in dit geval de kinderen van Stanley Agosie, alles opeist. Stanley had 3 vrouwen en hoeveel kinderen precies weet ik nu niet. Kan ik morgen misschien zien op de grote sticker op de auto, daar staat een bericht van overlijdenop met daarbij allemaal bekenden en familieleden.We merken het ook aan dat er vaak iets op is,drinken en zo, mevrouw, Pearl geeft volgens hun geen geld om het te kopen.Dus we vrezen dat er nu ook niet veel gemaakt zal worden, dat gaat voor gewoon al niet zo vlug. We bestellen ons eten, ik krijg planteen, gebakken met groenten en ei, Hans heeft nasi en we hebbenananas na. het is heerlijk om buiten te zitten, een zwoele avond. Om 19.00 uur gaf hij nog aan op mijn tablet dat het voor het gezoel 36 graden was. Ja, ik geniet er van...toch anders als thuis, hier hoef je niets te doen... Ik zit nu dus te typen, Felix belt, hij is niet fit, was hij twee weken geleden ook al niet, hij is in Akatsi, terug van Accra dus en gaat morgen naar de dokter in het ziekenhuis, we zijn benieuwd. ... Welterusten... Good night...

Be-VAL-ling

Ja, het gaat snel deze week, zonder dat we er erg in hebben is het nu al dinsdag. Na het ontbijt lopen we naar de school, Chris is niet gekomen om ons op te halen vandaar. Op de school aangekomen word er al druk gewerkt door de timmermannen. De timmerlui van de deuren zijn er en ook de timmerman die het plafond en de rest zal maken is aan het werk. De jongens van de electriciteit zijn er niet, Hans belt Chris op, hij zegt dat ze komen als het timmerwerk klaar is. Nou dat is morgen dan zegt Hans, die had er vandaag al opgerekent dat hij mee zou helpen met hun. Zaterdag hadden we aan Mr. Ammagassi, een leraar van de school gevraagd of hij wat kinderen het gebouw op kon laten ruimen, puin en zo. Nou we zien dat er een 20 kinderen hard aan het werk zijn om alles netjes te maken. De juffrouw helpt ook mee. Ze verteld ons dat ze niemand hebben gedwongen dit mee te doen maar ze mochten zich vrijwillig opgeven, dit zijn dus allemaal vrijwilligers, voor ons! Ik heb ze een applaus gegeven, ze klapten mooi mee, voor zichzelf!!! Dat is mooi, ze willen onze vrienden zijn, ja zeg ik dat mag als ik ook jullie vriend mag zijn, nou dat vinden ze goed. Ik heb t-shirts bij voor de timmerlui en geef ze er allemaal een, wat zijn ze er blij mee... Dan loop ik door naar de kleermaker om daar een broek na te laten maken, een copie. Ik leg hem uit wat ik wil, het stof in beide benendezelfde richting en de elastiek in de band en onder aan de benen. Hij belt mij als ie klaar is, ik heb hem mijn Ghaneese nummer gestuurd en zie dan dat hij Atsu heet. Ik zeg waar is Atsi, nou die is er niet, hij is tweeling met een meisje, ik ben nu vergeten hoe dat ook al weer heet. Dan ga ik achterop een motor, het is al heet, te heet om het hele stuk te wandelen, daarbij komt dat ik mijn verkeerde loopschoenen aan heb, ik heb mijn teenslippers aan. In het ziekenhuis is d edokter bijna klaar met zijn ronde op de kraamafdeling. Dan gaat hij naar de volwassenen afdeling, ik ga met hem mee. De mevrouw met hara dille arm en hand zit weer niet omhoog met die hand, de dokter zegt er iets van. Dat heb ik gisteren ook al gedaan, helpt niet. de dokter gaat de hand openmaken zodat de ontsteking vrij komt, vandaag...?De patienten met de brandwonden maken het iedere dag iets beter, ze kunnen weer wat lachen. Ze moeten nog elke dag verzorgd worden ipv om de dag. Druk dus op de dames en herenafdeling. Ik loop daarna door naar het gebouw waar de verloskundige hun controles houden, daar kan ik niets doen vandaag, daarom ga ik terug naar de kraamafdeling. Daar worden 2 vrouwen onderzocht die nog niet zo lang geleden binnen zijn gekomen, ze gaan vandaag bevallen. Ik zie dat het al bijna 12 uur is, ik heb zin in wat drinken en eten. Ik ga lunchen. Als ik net onder de boom zit met mijn cola en oliebol komt Hans er ook aan. Hij heeft ook nog niet gegeten maar dat doet hij dadelijk in het hotel, hij drinkt wel wat met me. Ik haal nog een oliebol en laat Hans er een foto van maken. Ik zeg iedere dag dat ik een oliebol eet onder de boom, ik zal er eens een foto van laten maken, nu Hans er toch is. Na de lunch ga ik weer naar binnen en doe wat dingetjes. Ik voel dat ik moe ben, dat komt als je het niet echt druk hebt. De verloskundigen zijn bezig met het schrijven van de rapporten en ik ga op een bankje voor de balie liggen. De mensen hier die slapen overal als ze even niets te doen hebben, zoals bv in een winkeltje of langs de straat. Ik snap ooit niet hoe ze op zo`n harde ondergrond kunnen slapen. Rachid ziet me liggen en vraagt wat ik doe, ik zeg dat ik me even ontspan en dat ik dan na 15 minuten weer fit ben. Ik probeer dan ook alles te ontspannen stukje bij stukje. En ja hoor, je zult het niet geloven maar ik ben even in slaap geweest. Ik word wakker van een hoop rumoer, er is iets aan de hand besef ik als ik beterwakker ben. Ik loop naar de verloskamer en zie daar een moeder op de grond liggen met een babytje. Wat was er, nou ze wilde naar de verloskamer lopen zonder de zuster te waarschuwen, daar kon ze het niet meer houden. Brigit een verloskundige kon haar nog net op de grond laten gaan zitten en heeft het hoofdje van het kindje opgevangen zodat het niet op de stenen,grond zou vallen. De navelstreng wordt snel doorgeknipt en het kindje op de verzorgtafel gelegd. Dan gaat de aandacht weer naar de moeder, die ligt nog op de grond, navelstreng eruit hangend met een klem eraan. Ze word op geholpen en moet naar de verlostafel lopen om daar op te gaan liggen om alles verder te doen, placenta moet nog geboren worden. het blijkt zo te zijn dat deze mevrouw al 3 kinderen heeft gekregen en alle drie zijn ze thuis geboren. Ze weet dus helemaal niet hoe een bevalling gaat, ze weet niet wanneer het tijd is om te gaan liggen en te persen. Ze loopt gewoon rond totdat het er is. Ik begeleid ze even later naar haar bed en geef het kindje, een gezond meisje aan haar. Het moet drinken, heeft honger. De moeder legt het meteen aan de borsten het drinkt zijn best. De rust op de afdeling is wedergekeerd. Ik ga nog op dedames/heren afdeling kijken en kan even helpen met de brandwonden verzorging. Later op de kraamafdeling is er weer zo`n geval van hoe bestaat het. Een mevrouw, zwanger moest haar bloed laten controleren en daarbij is vast komen staan dat ze flinke malaria onder de leden heeft en een hb gehalte van 5,9. Het Hb gehalte willen ze hier graagbij de 12 hebben als je zwanger bent,dus er is een behoorlijk te kort. Ze moet dus bloed bij hebben. maar er is niemand die er voor haar wil betalen en of bloed geven. Haar familie word gebeld maar die gaan het niet doen. ook haar man weigerd haar geld te geven voor onderzoeken en medicijnen. De verloskundigen hebben een heel gesprek ook met een (schoon)zus die erbij is. Deze mevrouw heeft ook van de week hier al eens voor een probleem gezorgd, ze was gestuurd door de verloskundigen die de controles doen. Ze had haar boekje op de balie gegooid en niets gezegd. Dat vinden de zusters nog steeds niet mooi van haar gedaan. Ook daar word nu nog over gepraat. Deze vrouw blijkt ook in het dorp war ze woont problemen te maken. Maar ze vinden wel dat haar man haar moet helpen, ze draagt potverdikke zijn kind.Had ie dat ook niet moeten doen. De vrouw gaat zonder medicijnen naar huis, maar niiet voordat de verloskundige met rode pen een aantekening in haar boekje heeft gezet, van dat het haar eigen keus is, dat ze goed geadviseert is. Anders geven ze dadelijk hen de schuld als het fout gaat, en daar is best kans op. Het is inmiddels bijna 16.00 uur, ik ga richting huis, naar Blue skies op het tersje zitten, Hans komt daar ook rond deze tijd. Ik laat me half weg afzetten en loop een stuk, ik wil graag verse gebrande grandnuts kopen, vers gebrande pinda`s. Ik weet een plaats waar ze die hebben, echt vers dan. Dat zijn ze, ik koop een flesje vol pinda`s, ze zijn zo vers dat ik thuis de dop eraf moet doen omdat ze nog warm zijn... Ik geef de kindjes die er ook zijn, ieder een eigen gebakken koekje uit deze winkel en neem er zelf ook een. Het zijn wat droge meel koekjes maar ze smaken goed. Ik zit al even op het terras als Hans aankomt lopen, hij was op de school, daar ben ik ook langs gekomen, ik zag dat de poort dicht was maar bleek niet zo ye zijn anders hadden we samen kunnen lopen.We drinkenwat op het terras en lopen door naar huis, we komen onderweg Livingston tegen. Een man die een jaar of acht geleden in ons hotel werkte en die ons altijd bij is gebleven. Hijis nu taxi chauffeur geworden. Hij heeft een meisje in de auto zitten, een kindje van zijn zus, hij brengt haar even weg en komt op bezoek. Ik ga vlug douchen want ik voel me erg plakkerig van de hitte. Maar wat we ook wachten, geen Livingston. Trouwens ook geen dokter Boni, want die zou vanavond ook op bezoek komen.Dan eten we friet met groenten en kip/ei en watermeloen en poopoo. De poesjes, zezijn inmiddels met 3en, moeder met 2 kleintjes, komen ook mee eten.

Het is buiten nog langheet. Vandaag was het 32 graden met een gevoelstemperatuur van41 graden. Zelfs de mensen hier klaagde dat het te heet was. Ik zie je morgen...